-
1 woln|y1
Ⅰ adj. 1. (niezależny) free- wolny chłop a free peasant- jestem wolnym człowiekiem i sama będę decydowała o swoim losie I’m a free person and I’ll decide for myself what I’m going to do with my life- wolny jak ptak (as) free as a bird2. (na swobodzie) [osoba, zwierzę] free 3. (niepodległy) [kraj, naród] free, independent- wolne miasto Admin., Polit. a free city4. (nieograniczony) [rynek, prasa, wybory] free- wypracowanie na temat wolny a free composition- wolne wnioski any other business, AOB GB5. (niezajęty) [miejsce, stolik] free- niestety, nie mamy wolnych pokoi sorry, we have no vacancies- nie mieć wolnej ręki to not have a hand free- jest wolny etat w dziale finansowym there’s a vacancy in the accounts department- mam teraz dużo wolnego czasu I’ve got a lot of free a. spare time now- czy jesteś wolna dziś wieczorem? are you free tonight?- to wszystko na dzisiaj, jesteście wolni that’s all for today, you’re free to go- czy pan dyrektor jest wolny? is the manager free a. available now?- nie znalazłem wolnej taksówki all the taxis were taken- czas wolny od pracy free a. leisure time- 3 maja jest dniem wolnym od pracy the 3rd of May is a public holiday6. (nieżonaty, niezamężna) single, unmarried- stanu wolnego single, unmarried7. (pozbawiony czegoś) wolny od czegoś free from a. of sth- powietrze wolne od spalin clean air- inwestycja wolna od ryzyka a risk-free ivestment- niebo wolne od chmur a cloudless sky- dochód wolny od podatku a tax-free income- towary wolne od cła duty-free goods8. pot. [stolec] loose 9 Chem. [pierwiastek, atom] free 10 Sport rzut wolny a free kick Ⅱ m pers. free man Ⅲ m inanim. środ., Sport free kick Ⅳ wolne n sgt pot. day off, time off- wziąć wolne to take (some) time off- zrobić sobie kilka dni wolnego to take a few days off- dziś mam wolne today is my day off- □ wolny przekład a. wolne tłumaczenie free translation- mieć wolną rękę to have (a) free rein a. free hand- odpowiadać z wolnej stopy Prawo to be released pending trialThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > woln|y1
-
2 afisz
m (cyrkowy, teatralny) poster- przedstawienie nie schodzi z afisza od pół roku the show’s been running for six months now- wejść na afisz a. znaleźć się na afiszu (sztuka) to open a. be staged; (film) to be out a. on release- przedstawienie znajdzie się na afiszu za kilka dni the show will open in a few days’ time- za tydzień wchodzi na afisz nowa filmowa wersja „Hamleta” the new film version of ‘Hamlet’ will be out a. on release in a week- zejść a. spaść z afisza (o sztuce) to be taken off; (o filmie) to be withdrawn from general release- dyrekcja zdjęła przedstawienie z afisza kilka dni po premierze the management took the show off a few days after the premiere- film został zdjęty z afisza dopiero po kilku miesiącach the film ran a. was on release for several months■ jeśli nie potrafisz, nie pchaj się na afisz pot., przysł. don’t make wild claims if you don’t know what you’re about* * *-a; -e; mposter, bill* * *miGen. -a Gen.pl. -ów l. -y poster, bill; afisz teatralny playbill; wejść na afisz ( o sztuce) be staged, be put on the stage; ( o utworze muzycznym) be performed; nie schodzić z afisza be on; zdjąć coś z afisza take sth off the bill; pchać się na afisz pot. sell o.s., market o.s.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > afisz
-
3 urlop
m (G urlopu) leave U, holiday C/U GB, vacation U US- miesięczny urlop a month’s leave a. holiday- zaległy urlop outstanding leave- dostać/mieć urlop to be given/have some leave a. holiday- wziąć urlop bezpłatny to take (some) unpaid leave- urlop zaplanowali na lipiec they planned to take their holiday(s) a. some leave in July- cały urlop spędził w górach/nad morzem he spent all his time off in the mountains/at the seaside- jest na urlopie s/he’s (away) on holiday a. leave- □ urlop dziekański Uniw. a year off (university/college)- urlop macierzyński maternity leave- urlop okolicznościowy (z powodu śmierci lub choroby w rodzinie) compassionate leave; (z innych powodów) special leave; leave of absence książk.- urlop wypoczynkowy annual leave GB, vacation US- urlop zdrowotny (extended) sick leave, convalescent leave GB* * *( przerwa w pracy) leave (of absence); ( wakacje) vacation, holidayiść (pójść perf) na urlop — to go on leave
być na urlopie — ( nie w pracy) to be on leave; ( na wakacjach) to be on vacation lub holiday
* * *mi( przerwa w pracy) leave (of absence); ( wakacje) vacation, holiday; być na urlopie be on leave l. vacation; iść na urlop go on leave; wziąć urlop take a leave; urlop bezpłatny unpaid leave; urlop płatny paid leave; urlop dziekański uniw. dean's leave; urlop macierzyński maternity leave; urlop wychowawczy (unpaid) parental leave; urlop wypoczynkowy vacation, holiday; urlop zdrowotny sick leave, sick days.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > urlop
-
4 wypocz|ąć
pf — wypocz|ywać impf (wypocznę, wypoczęła, wypoczęli — wypoczywam) vi to rest (up), to get some rest- weź urlop, musisz wypocząć take some time off, you need a rest- latem zawsze wypoczywają nad morzem they always spend their summer holidays at the seasideThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wypocz|ąć
-
5 schodzić
( iść w dół) to go down; (z konia, roweru) to dismount, to get off; (z fotela, kanapy) to get off, (o samolocie, drodze) to descend; ( o łodzi podwodnej) to submerge; (pot: sprzedawać się) to sell, (o plamie, pierścionku) to come offschodzić z kursu — to stray lub swerve from the course
* * *ipf.1. (po drabinie, schodach) go down, descend; przen. ( o lawinie) strike; schodzić po schodach come down the stairs, descend the stairs; schodzić po drabinie climb down the ladder; schodzić do lądowania lotn. descend.2. (na bok, z drogi) step aside, move over; zejdź mi z drogi! off my way!; schodzić komuś z drogi get out of sb's way; schodzić komuś z oczu get out of sb's face; schodzić z uczciwej drogi l. na manowce stray (from the straight and narrow); schodzić z kursu żegl., lotn. deviate from the course; schodzić z taśmy produkcyjnej become available; schodzić z tego świata breathe one's last, pass away; schodzić na drugi plan take second place; dyskusja schodzi na temat... conversation steers in the direction of...3. (= dawać się usunąć) come off; plama nie schodzi the stain won't come off.4. (= zsiadać) (z kanapy, fotela) get off; (z konia, roweru) dismount.5. ( o czasie) (= wymagać) take; (= mijać) go by, pass; schodzi na tym sporo czasu it takes a lot of time; zawsze schodzi nam trochę czasu na przygotowaniach preparation will always take (some) time; tydzień schodzi zanim się obejrzysz a week goes by before you know it.6. handl. (= sprzedawać się) sell.pf.1. (= przemierzyć) walk; schodzić całe miasto walk all around town.2. ( buty) wear thin.ipf.1. (= gromadzić się) gather; (= stopniowo nadchodzić) trickle in.2. (= stykać się) touch.3. (= odbywać się jednocześnie) coincide.4. pot. (= łączyć się w parę) hit it off.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > schodzić
-
6 miejsc|e
Ⅰ n 1. sgt (wolna przestrzeń) room, space (na coś a. dla czegoś for sth)- na regałach jest jeszcze dużo wolnego miejsca there’s still plenty of room on the bookshelves- dla wszystkich nie starczy miejsca there won’t be enough room for everybody- na parkingu nie ma już miejsca the car park is already full- robić komuś miejsce to make room for sb- przesunął się, robiąc mi miejsce he moved over, making room for me- ta szafa zabiera zbyt dużo miejsca this wardrobe takes up a. occupies too much space- mało miejsca poświęcał jej w swoich myślach he gave her little thought- wkrótce jej miejsce w twoim sercu zajmie inna dziewczyna another girl will soon take her place in your heart- nie mam już miejsca na deser I’ve got no room left for (any) dessert- na miejscu werandy wybudowano taras a terrace has been built in place of the porch- miejsce postoju taksówek a taxi rank- od dawna nie pokazywał się w miejscach publicznych he hasn’t appeared in public for a long time- tu jest miejsce na ognisko here is a place for a bonfire- twoje miejsce jest przy nim przen. your place is by his side- teatr to jest miejsce dla niej przen. the theatre is the right place for her- to nie miejsce na takie rozmowy przen. this isn’t the place for such conversations- w wojsku nie ma miejsca dla tchórzy przen. there’s no room in the army for cowards- nie ma dla mnie miejsca w tym towarzystwie przen. I don’t belong in such company3. (na ciele) w którym miejscu pana boli? tell me where it hurts- smarować maścią bolące miejsca to apply (an) ointment to the sore places4. (w tekście, wypowiedzi) place- proszę czytać od tego miejsca start reading from this place a. here, please- w którym miejscu skończyliśmy? where did we stop?- wiele miejsca poświęcono obronie praw człowieka a lot of space has been given to the human rights campaign5. (dla jednej osoby) place, seat- po koncercie słuchacze powstali z miejsc after the concert the audience rose from their seats- goście zajęli miejsca przy stole the guests took their places a. seats at the table- pierwsze miejsce przy stole the top of the table- miejsce przy oknie a window seat- wszystkie miejsca siedzące były zajęte all the seats had been taken- przepraszam, czy to miejsce jest wolne? excuse me, is this seat free?- zajmij mi miejsce! save me a place!- w pociągu nie ma wolnych miejsc the train is full up- miejsce stojące standing room- pociąg z rezerwacją miejsc a train with reserved seats only- zamienić się z kimś miejscami to change places with sb- miejsce postojowe a parking space- wolne miejsce w hotelu a vacancy6. sgt (określony punkt) spot- musimy dotrzeć na miejsce przed zmrokiem we have to get there before dusk- kierowca poniósł śmierć na miejscu the driver was killed on the spot- przebierał nogami w miejscu he was marking time- winda nie mogła ruszyć z miejsca the lift couldn’t start- zapakować, czy zje pani na miejscu? here or to take away?7. (pozycja) place, position- zająć pierwsze/drugie miejsce w konkursie to take the first/second place in a contest- Nepal zajmuje jedno z czołowych miejsc na liście najbiedniejszych krajów świata Nepal ranks high on the list of the poorest countries in the world8. (stanowisko) job- tworzyć nowe miejsca pracy to create new jobs- brakuje miejsc pracy dla absolwentów there’re no vacancies for graduates- kiedyś zajmiesz moje miejsce w zarządzie one day you’ll take my place on the board- partia zdobyła 35 miejsc w parlamencie the party won 35 seats in Parliament9. książk. (w języku urzędowym) place- miejsce pracy a place of employment, a workplace- miejsce urodzenia/zamieszkania a birthplace/dwelling place10. Mat. decimal place- wynik obliczono z dokładnością do pięciu miejsc po przecinku the result has been given correct to five decimal placesⅡ miejscami adv. in places, in parts- miejscami las robił się rzadszy the forest was getting thinner in places- śnieg leżał miejscami na polach there were only patches of snow on the ground- miejscami film był nudny the film was boring in partsⅢ z miejsca adv. pot. right away, right off- □ miejsce artykulacji Jęz. place of articulation- miejsce dziesiętne Mat. decimal place- miejsce geometryczne Mat. locus- miejsce kultu Relig. place of worship■ być a. znajdować się na swoim miejscu to be in its place- takie zachowanie/taki komentarz nie jest na miejscu this behaviour/comment is out of place- trafić w czyjeś czułe miejsce to touch sb on the raw- mieć miejsce książk. to take place, to occur- na twoim miejscu postąpiłbym tak samo if I were in your place I would do the same thing- postaw się na moim miejscu put yourself in my place a. shoes- na miejsca! Sport on your marks GB, on your mark US- nie pora i nie miejsce książk. (this is) neither the time nor the place- nie ma miejsca na coś there’s no time for sth- nie móc sobie znaleźć miejsca not to know what to do with oneself, not to know where to put oneself- nie zagrzać (długo) miejsca not to stay long- ruszyć z miejsca to get off the ground- siedzieć na miejscu pot. to stay at home- stać a. dreptać w miejscu to go a. run round in circles- w miejscu local (in internal mail)- wrócić na swoje miejsce to spring back- zajmować a zająć miejsce kogoś/czegoś to take the place of sb/sth- znać swoje miejsce to know one’s placeThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > miejsc|e
-
7 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
8 zab|rać
pf — zab|ierać impf (zabiorę — zabieram) Ⅰ vt 1. (odebrać) to take (away)- zabrała koleżance lalkę/książkę she took her friend’s doll/book away- powódź zabrała cały nasz dobytek the flood has washed away all our possessions2. (wypełnić) przepraszam, że zabrałam ci tyle czasu sorry for taking up so much of your time- przeczytanie tej notatki/sprawdzenie tego w Internecie nie zabierze ci dużo czasu reading this note/looking up the information on the Internet won’t take up much of your time- przygotowanie obiadu/zrobienie zakupów zazwyczaj zabiera mi około godziny preparing dinner/doing the shopping usually takes me about an hour- ta kanapa/to biurko zabiera zbyt dużo miejsca this sofa/desk takes up too much space3. (wziąć ze sobą) to take- zabrać dzieci do parku/na spacer to take the children to the park/for a walk- nie zapomnij zabrać ze sobą aparatu fotograficznego don’t forget to take the camera with you- prom zabrał wszystkich pasażerów the ferry took all the passengers- psiakość, zapomniałam zabrać parasolki pot. gosh, I’ve forgotten to bring an umbrella pot.4. (usunąć) to take away, to remove; (przenieść) to take, to move- zabierz stąd swoje rzeczy take your things away- zabrała kwiaty z balkonu do pokoju she moved the plants from the balcony into the room- pogotowie zabrało chorego do szpitala the ambulance took the sick person to hospital- wojna zabrała mu rodziców his parents died in the war- Bóg zabrał go do siebie książk. God has taken him away5. (pozbawić wolności) to take (away)- zabrać kogoś do niewoli/więzienia to take sb into captivity/to prisonⅡ zabrać się — zabierać się 1. (zacząć coś robić) zabrać się do czegoś/robienia czegoś to get down to sth/doing sth- lepiej zabierzmy się do sprzątania/odpisywania na listy we’d better get down to doing the cleaning/answering letters- zabierajmy się do wyjścia let’s start getting ready to leave2. pot. (energicznie zająć się) zabrać się za kogoś to take sb in hand- muszę się za siebie zabrać I must do something about myself3. pot. (pójść, pojechać razem) to come along- idziecie do kina? mogę się zabrać z wami? are you going to the cinema? may I come along?- zabrał się jakimś samochodem do najbliższego miasta he got a lift to the nearest town4. pot. (wsiąść) to get on- nie zabrał się do tramwaju, taki był tłok he didn’t get on the tram because it was so crowded5. pot. (odejść) to clear off- zabieraj się stąd, ale już! clear off, and now!- zabrać się z tego świata euf. to depart from this worldThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zab|rać
-
9 droga
( pas terenu) road; ( trasa) way; ( właściwy kierunek) way; ( podróż) journey; ( odległość między dwoma punktami) distance; (przen) wayDroga Krzyżowa — REL the Way of the Cross
drogą lotniczą/morską — by air/sea
drogą służbową/urzędową — through official channels
drogi oddechowe/moczowe — respiratory/urinary tract
być na dobrej/złej drodze — to be on the right/wrong track
stawać (stanąć perf) komuś na drodze — to stand lub be in sb's way
po drodze — on the way, en route
swoją drogą... — still,...
w drodze wyjątku — by way of exception, as an exception
pięć minut drogi (stąd) — ( piechotą) five minutes' walk (from here); ( samochodem) five minutes' drive (from here)
sprowadzać (sprowadzić perf) kogoś na złą drogę — to lead sb astray
* * *I.droga1f.Gen.pl. dróg1. (= trakt) road; główna droga main road; boczna droga side road, by-road; droga publiczna public road; droga dojazdowa access road; skrzyżowanie dróg intersection, junction, crossroads; szeroka/wąska droga broad/narrow road; wyboista/równa droga bumpy/smooth road; gęsta sieć dróg extensive road network; zły stan dróg bad condition of the roads; droga bita macadam, macadamized road; droga gruntowa dirt road; swoją drogą nie masz racji while we are at it, you're wrong; to swoją drogą that's a different story; być na rozstajnych drogach be at crossroads; rozbój na prostej drodze barefaced robbery; wszystkie drogi prowadzą do Rzymu all roads lead to Rome.2. (= szlak) route, way, track; przewozić towary drogą morską/powietrzną/lądową transport goods by sea/air/land; droga żelazna przest. railroad; droga startowa lotn. runway; droga hamowania braking distance, stopping distance; droga strategiczna strategic route; drogi oddechowe anat. respiratory tract; drogi żółciowe anat. bile ducts; drogi łzowe anat. lacrimal ducts, lachrymal ducts; Droga Mleczna astron. Milky Way; przekazywać wiadomości drogą radiową transmit messages by radio; zgodzę się na to w drodze wyjątku I'll agree to that by way of exception; in that case I'll make an exception; być na drodze do sławy be on the road to fame; moje plany wakacyjne są na dobrej drodze my vacation l. holiday plans are on the right track; pójść niewłaściwą drogą go the wrong way, take the wrong path; kpisz, czy o drogę pytasz? pot. and I'm supposed to believe you don't know a thing about it?; nie tędy droga that's not the way to do it.3. (= trasa) way; zmyliłem drogę I lost my way; nadłożyć drogi take a roundabout way; czy może pani wskazać mi drogę do muzeum? can you show me the way to the museum?, which way to the museum, please?; dlaczego zawróciłeś z raz obranej drogi? why have turned back from the path you took?; tędy wiodła jedyna droga ucieczki that was the only escape (route); dalsza droga prowadzi przez Francję i Hiszpanię do Portugalii then you have to travel through France and Spain to Portugal; droga wolna kol. the coast is clear; (rób, jak chcesz -) wolna droga! do as you please; suit yourself; it's a free country; klasztor był o jakieś dwie godziny drogi stąd the monastery was some two hours away; pięć minut drogi stąd piechotą five minutes' walk from here; pięć minut drogi stąd samochodem five minutes' drive from here; to jest kawał drogi stąd that's a long way from here; odciąć komuś drogę odwrotu t. przen. cut off sb's escape route; torować sobie drogę do sukcesu pave one's way to success; stawać komuś na drodze stand in sb's way l. path; schodzić komuś z drogi get out of sb's way; zatrzymać się w pół drogi stop half way there; zamknąć komuś drogę do kariery block l. stand in the way of sb's career, close the door on sb's career.4. (= podróż) journey, travel, voyage; droga powrotna return journey; ruszyć w drogę depart, set off l. out; pot. hit the road; być gotowym do drogi be ready to set off l. out; odpoczywać po długiej drodze rest after a long journey; jestem w drodze od trzech dni I have been on the road for three days; odbyć drogę pieszo travel on foot; Droga Krzyżowa rz.-kat. the Way of the Cross, the Stations of the Cross; droga krzyżowa przen. bearing one's cross; dziecko jest w drodze child is on the way; po drodze wstąp do nich drop in on them on your way; w drodze do domu on the way home; krzyżyk na drogę good riddance (to bad rubbish); it's your funeral; it's no skin off my nose l. back; szerokiej drogi! have a safe journey l. trip!; w drogę! let's go!, move!; z drogi! get out of my way!; komu w drogę, temu czas I, we, etc. must be off; it's high time I, we, etc. went; we should be going soon l. getting along now; it's about time I, we, etc. left l. hit the road l. trail.5. (= metoda działania) way; nie sądzę, żeby to była właściwa droga do pozyskania przychylności dziekana I don't think this is the right way to get the dean's support; osiagnął te wyniki drogą żmudnych badań he obtained these results after painstaking research; przekazać coś drogą służbową communicate sth through official channels; rozstrzygnąć spór na drodze prawnej settle a matter by legal action; rozstrzygnąć spór na drodze sądowej settle a matter in court; dochodzić swoich praw na drodze sądowej seek justice in court; kroczyć swoją własną drogą take one's own road; chodzić własnymi drogami follow one's own path; ona nie może znaleźć drogi do swojej córki she can't get through to her own daughter; sprowadzać kogoś na złą drogę lead sb astray.6. fiz. path.II.droga2f.Gen. - giej dear, love, honey; ależ moja droga, nie masz racji but my dear, you're quite wrong l. mistaken; zrobię wszystko dla mojej najdroższej I'll do anything for my love.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > droga
-
10 da|ć
pf — da|wać impf (dam — daję) Ⅰ vt 1. (przekazać, darować) to give- dać komuś coś to give sth to sb, to give sb sth- dać napiwek to give a tip- dać zaliczkę to leave a. put down a deposit- na urodziny rodzice dali mi encyklopedię my parents gave me an encyclopedia for my birthday- dała mi to zdjęcie na pamiątkę she gave me this photo as a memento- dał nam paczkę dla ojca he gave us a parcel for Father a. our father- prosiłam, ale nie dał mi ani grosza I asked him, but he didn’t give me a penny- w zamian za pocztówki dał mi serię znaczków in exchange for the postcards he gave me a series of stamps- dużo/wszystko bym dał za pewność, że sprawa zostanie załatwiona I’d give a lot/anything to be sure that things will be settled okay- dać z siebie wszystko to do one’s utmost, to give one’s all2. (podać) to give, to pass- daj mi rękę give me your hand- daj (mi) gazetę/nożyczki/sól pass (me) the newspaper/scissors/salt- daj mi chleb (całość) pass (me) the loaf, will you?- daj mi chleba (trochę) pass me some bread, will you?- lekarz dał mi antybiotyki pot. the doctor gave me some antibiotics- dać komuś zastrzyk pot. to give sb an injection- dawać przykłady to give examples3. (udostępnić) to give- dać komuś swój adres/telefon to give sb one’s address/phone number- dać komuś kwaterę to give sb a room- dać komuś nocleg to give sb a room for the night- ojciec dał mi samochód na cały dzień Dad let me have the car for the whole day- dać komuś jeść/pić to give sb something to eat/drink4. (umożliwić) to give- dać komuś okazję do czegoś to give sb a chance a. opportunity to do sth- dać komuś pracę to give sb a job- studia dają możliwość lepszej pracy higher education gives you the chance of a better job- to stanowisko daje pewne przywileje the post gives you a. offers certain privileges- jej zachowanie dało powód do wielu plotek her behaviour gave rise to many rumours- festiwal daje (artystom) okazję wybicia się the festival gives artists the chance to make a name for themselves- biegacz nie dał szans rywalom the runner didn’t give his rivals a chance- dałem jej czas do namysłu I gave her some time to think it over- dane mi było współpracować z wielkimi aktorami książk. I had the opportunity of working with some outstanding actors- nie dane mu było zaznać spokoju książk. he was never to know peace5. (udzielić) give- dać komuś awans/rozwód to give sb (a) promotion/a divorce- dać komuś błogosławieństwo to bless sb, to give sb one’s blessing- dać komuś dymisję to dismiss sb- dawać lekcje/korepetycje to give (private) lessons a. tuition- dać komuś naganę to reprimand sb- dać komuś odpowiedź to give sb one’s a. an answer- muszę dać odpowiedź w ciągu trzech dni I have to give my answer within three days- dać komuś ślub to marry sb- sędzia dał im łagodny wyrok the judge gave them a light sentence- dać komuś imię/przezwisko to give sb a name/nickname- dać dziecku (na) imię Edward to give a child the name (of) Edward6. (oddać) to take- dać bieliznę pościelową do pralni to take a. send the bed linen to the laundry- dać buty do szewca to take one’s shoes to the cobbler’s a. a shoe repair shop- dać samochód do warsztatu to take one’s car to a garage- dać ogłoszenie do prasy to put an advert in the paper- dać dziecko do prywatnej szkoły pot. to send a child to a private school- nie dam dziadka do domu starców pot. I won’t put Grandad in a. send Grandad to an old people’s home7. (przynieść) to give, to bring [rezultat, wynik]- dać zysk to yield a. bring in a profit- leczenie nie dało efektu the treatment didn’t produce the desired effect- dawać komuś przyjemność to give sb pleasure- praca z dziećmi dała jej dużo satysfakcji working with children gave her a lot of satisfaction- dać komuś wiedzę/wyobrażenie o czymś to give sb knowledge/an idea of sth- dwa plus dwa daje cztery two plus two makes a. equals four- to nic nie daje a. da that’s no use a. good- dyskusja z nim nic nie da talking to him won’t do any good8. (wystąpić) to give [koncert, wykład, przedstawienie]- piłkarze dali pokaz nieudolności the footballers gave a display of incompetence- nauczyciel religii dawał nam same dobre stopnie the religion teacher gave us all good marks- za referat daję ci szóstkę I’m giving you an A for your talk in class- za ten skok sędziowie nie dadzą jej dużo punktów the judges won’t give her many points for that jump- jurorzy jednomyślnie dali mu pierwszą lokatę the judges unanimously awarded him first place- krowy dają mleko cows give milk- ogień daje dużo ciepła fire gives out a. off a lot of heat- drzewo dawało przyjemny cień the tree gave us some pleasant shade- tu damy stół, a tam fotel we’ll put the table here and the armchair there- spis treści damy na początku we’ll put the table of contents at the front- na dno garnka dajemy trochę oleju we put a little oil in the bottom of the saucepan- sklepikarka daje mi na kredyt the shopkeeper sells me things on credit- w tym sklepie dają telewizory na raty in this shop you can get TV sets on hire purchase- dać dźwignię do przodu/tyłu to move a lever forwards/backwards- daj trochę w tył move (it) back a bit- dał krok do przodu he took a step forward14. pot. (zapłacić) to give, to pay- ile dałaś za ten płaszcz? how much did you give a. pay for that coat?- dałeś za to więcej, niż było warte you gave a. paid more for it than it was worth- dają mu krocie za każdy obraz he gets a fortune for every painting- dać komuś łapówkę to bribe sb, to give sb a bribe- kto da więcej? (w licytacji) any advance on that?Ⅱ vi 1. (pozwolić) to let, to allow- dać komuś coś zrobić to let sb do sth, to allow sb to do sth- pies nie dał mi wejść the dog wouldn’t let me in- rodzice nie dali mi głośno słuchać muzyki my parents didn’t allow me to listen to loud music- nie przerywaj, daj mi powiedzieć do końca stop interrupting and let me finish what I’m saying- dał się prowadzić jak dziecko he allowed himself to be led like a child- a ja, idiota, dałem im się oszukać and I, like an idiot, let them trick me- jest ambitna i nie daje sobą kierować she’s ambitious and won’t let anyone control her- dała sobie obciąć/ufarbować włosy she had her hair cut/dyed2. (uderzyć) to give [sb] one pot.- dać komuś w twarz to give sb one in the face- nie wytrzymał i dał mu w zęby he lost his patience and gave him one in the teeth- jak to jeszcze raz ruszysz, dam ci po łapach if you touch that again, I’ll rap your knuckles3. posp. (o kobiecie) (odbyć stosunek) to sleep (komuś with sb); to give oneself przest. (komuś to sb)- dała mu/nie dała mu he had it off/didn’t have it off with her GB wulg.- daje, komu popadnie she sleeps around a lot pot.Ⅲ dać się — dawać się pot. 1. (można) to be possible- drzwi nie dają się otworzyć the door won’t open- tego nie da się przewidzieć that’s impossible to predict- tego nie da się wyjaśnić it can’t be explained- w oddali dał się słyszeć warkot samochodu the throbbing of a car’s engine could be heard in the distance- ile się da as much/many as possible- robić/jeść co się da to do/eat what one can- musimy uciekać, gdzie się da we’ll have to escape wherever we can- zadzwoń do mnie, jak się da give me a call if you can- jak tylko się da, to przyjadę if it’s at all possible, I’ll come- dokuczali jej jak się (tylko) da they annoyed her in every possible way- da się zrobić it can be done- czemu ma się nie dać? why shouldn’t it be possible?2. (poddać się) nie daj/dajcie się don’t give in a. up Ⅳ daj inter. (here,) let- daj, pomogę ci here, let me help you- daj, pozmywam/posprzątam here, I’ll wash up/clean up■ dałbym jej 40 lat I’d say she was 40- dać komuś lekcję a. nauczkę to teach sb a lesson- dać komuś przykład to set an example for sb- spotkajmy się, dajmy na to jutro let’s meet, say tomorrow- dajmy na to, że dostaniesz tę pracę suppose a. let’s say you do get the job- ja ci/mu dam! pot. I’ll teach a. show you/him!- jak się da, to się zrobi pot., żart. let’s see the colour of your money firstThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > da|ć
-
11 m|ieć
impf (mam, masz) Ⅰ vt 1. (posiadać) (na własność) to have (got), to own [dom, samochód, mikrofalówkę]; (do dyspozycji) to have (got); (prowadzić) to run [firmę, warsztat]- mają dom na wsi they have a. own a house in the country- miał po ojcu warsztat samochodowy he had a. owned a garage left to him by his father- nasze muzeum ma dużą kolekcję impresjonistów our museum has (got) a large collection of Impressionist paintings- mam dla ciebie prezent/tę książkę o kotach I’ve got a present/that book about cats for you- miał wszystkiego dwie pary butów he only had two pairs of shoes- ubrała się w to, co miała she put on what she had- nie mam psa I don’t have a. I haven’t got a dog- nie mamy ani telewizora, ani pralki we have neither a TV nor a washing machine- wydawnictwo nie ma funduszy na zatrudnienie specjalisty the publishers can’t afford to employ a specialist- nie mam nic do jedzenia I’ve got nothing to eat, I don’t have anything to eat- czy oni mają namiot? have they got a tent?, do they have a tent?- masz scyzoryk? have you got a penknife?- czy ma pan bagaż? have you got any luggage?- czy macie gaz? have you got gas?- mieć coś przy sobie to have sth on one- masz przy sobie jakieś drobne? have you got any change on you?- gdzie masz klucze/moją książkę? what have you done with the keys/my book?- gdzie masz rower? where’s your bike? pot.- mieć na coś to have money for sth- miałem tylko na jedno piwo I only had for one beer- (on) ma na przyjemności, a nie ma na lekarza he has money to spend on pleasures, but he can’t afford a doctor- nie miał na nowe buty, a co dopiero na samochód he couldn’t afford a pair of new shoes, let alone a car- mieć za co coś zrobić to have enough money to do sth, to be able to afford to do sth- nie mieli za co wyjechać na wakacje they didn’t have enough to go on holiday, they couldn’t afford to go on holiday- nie mają z czego żyć they don’t have enough to live on- jak masz na imię? what’s your name?- mam na imię Maria my name’s Maria- (on) ma na nazwisko Nowak his (sur)name is Nowak- mieć coś na sobie to have sth on, to be wearing sth- miał (na sobie) granatowy garnitur he had a blue suit on, he was wearing a blue suit- na głowie miała kapelusz, na szyi biały szalik she had a hat on her head and a white scarf round her neck- nie mieć nic na sobie (być gołym) to have nothing on- mieć kogoś u siebie (gościć) to have sb staying with one- od tygodnia mamy u siebie teściów we’ve had my in-laws (staying) with us for the past week- jeśli Legia wygra, mam u ciebie piwo! you owe me a beer if Legia win(s)- masz!/macie! (weź/weźcie) here!- macie kanapki, jedzcie! here’s the sandwiches, eat up! pot.- masz, włóż to na siebie! here, put this on!- (a) masz! (zadając razy) take that!- (a) masz za to, że kłamiesz, a masz, a masz! (and) take that for lying! and that! and that! pot.- masz za swoje! (dobrze ci tak) serves you right!- ma za swoje, że jest taki naiwny it serves him right for being so naive- mamy teraz za swoje dobre serce! that’s the thanks we get for being nice a. for all our kindness!- masz ci los, zapomniałam parasola! blast, I’ve forgotten my umbrella!- masz go/ją/ich! (wyrażające zaskoczenie) just look at him/her/them!- masz go, jaki mądrala! look at him, Mr Clever Dick! GB pot.2. (liczyć sobie) to be- mieć dwadzieścia lat to be twenty (years old)- ile ona ma lat? how old is she?- mieć dwa metry wzrostu/wysokości to be two metres tall/high- mieć sześć metrów głębokości/szerokości/długości to be six metres deep/wide/long- pokój ma sześć metrów na pięć the room is six by five metres- dom będzie miał siedem pięter the house will be seven storeys high a. will have seven storeys- kilometr ma tysiąc metrów one kilometre is a thousand metres3. (posiadać jako cechę) to have (got)- pokój ma dwa okna the room has two windows- miał niebieskie oczy/siwe włosy he had blue eyes/grey hair- miała dziurawe buty she had holes in her shoes- kubek ma wyszczerbiony brzeg the mug’s rim is chipped- miała męża Włocha/inżyniera her husband was Italian/an engineer- mieć talent/cierpliwość/odwagę to have talent/patience/courage- nie mieć talentu/cierpliwości/odwagi to lack talent/patience/courage- mieć takt/rozsądek to be tactful/sensible- mieć (swoje) wady i zalety to have one’s good and bad points- zasłony mają kolor wiśni the curtains are cherry red in colour- działka ma kształt prostokąta a. prostokątny the allotment is rectangular (in shape)- jej perfumy miały słodkawy zapach/zapach konwalii her scent was sweet smelling/smelled of lily of the valley- urodę miała po matce, a talent po ojcu her looks came from her mother and her talent from her father- za całe umeblowanie pokój miał zdezelowany stół the only piece of furniture in the room was a rickety table- mieć w sobie coś (być interesującym) to have a certain something- on ma w sobie coś z dziecka/roztargnionego profesora there is something of the child/the absent-minded professor in a. about him- nie mieć nic do czegoś to have nothing to do with sth- jej wyjazd nie ma nic do naszych planów her going away has nothing to do with our plans- marzenia mają to do siebie, że rzadko się spełniają the thing about dreams is that they rarely come true- miała to do siebie, że zawsze się spóźniała the thing about her was that she was always late4. (o stanie fizycznym i psychicznym) to have [grypę, gruźlicę, trudności]; to feel [ochotę, żal]; to have, to bear [urazę]- mieć gorączkę a. temperaturę to have a. be running a temperature- mieć 39° gorączki to have a temperature of 39 degrees- mieć złamaną nogę to have a broken leg- mieć częste bóle głowy to have frequent headaches- mieć pragnienie to be thirsty- mieć dobry apetyt to have a good a. hearty appetite- mam nadzieję, że… I hope that…- mieć ochotę coś zrobić to feel like doing sth- miała ochotę płakać she felt like crying- mieć przekonanie/pewność, że… to be convinced/sure a. certain that…- mieć kogoś/czegoś dość a. dosyć to have had enough of sb/sth, to be fed up with sb/sth- miała winę wypisaną na twarzy she had guilt written all over her face5. (o relacjach między ludźmi) to have [syna, córkę, przyjaciół, wrogów]- to dziecko nie ma matki/ojca this boy/girl has no mother/father- ona nie ma rodzeństwa she has no brothers or sisters- ona będzie miała dziecko she’s going to have a. she’s expecting a baby- miała z nim dwóch synów she had two sons by him- miał za żonę piekielnicę his wife was a real she-devil a. spitfire- nie miał do kogo zwrócić się o pomoc he had no-one to turn to for help- mieć kogoś/coś na uwadze a. na względzie to have sb/sth in mind, to take sb/sth into consideration- mieć z kimś porachunki to have a bone to pick with sb- mieć kogoś/coś przeciwko sobie to have sb/sth against one- miał przeciwko sobie opinię publiczną public opinion was against him- mieć przyjemność/zaszczyt coś zrobić książk. to have the pleasure/honour to do a. of doing sth- miałem zaszczyt poznać pańskich rodziców I had the honour of meeting your parents- mam przyjemność przedstawić państwu naszego gościa I have the pleasure of introducing our guest- z kim mam przyjemność? książk. to whom do I have the honour of speaking? książk., także iron.- mieć coś/nie mieć nic przeciwko komuś/czemuś to have something/nothing against sb/sth- mieć coś do kogoś pot. to have something against sb- do ciebie nic nie mam I’ve got nothing against you- mieć coś na kogoś to have the goods a. the dope on sb pot.- niczego na mnie nie mają they’ve got nothing on me pot.- mam z nią do pomówienia a. pogadania I need to have a (serious) talk with her- mieć kogoś nad sobą to have sb above one- kierownik ma nad sobą dyrektora, a dyrektor – zarząd the manager answers to the director and the director answers to the board- mieć kogoś pod sobą to be in charge of sb- (ona) ma pod sobą dwudziestu pracowników she’s in charge of a staff of twenty- kapral miał pod sobą dziesięciu żołnierzy the corporal had ten men under his command a. under him- mieć kogoś za sobą (być popieranym) to have sb behind one, to have sb’s backing- mieli za sobą większość the majority was a. were behind them, they had the majority behind them- mieć kogoś za głupca to take sb for a fool- ich zachowanie mam za nieco naiwne I consider their behaviour rather naive- za kogo pan mnie ma! who do you take me for!, who do you think I am!- mieć w kimś rywala/sojusznika to have a rival/an ally in sb- mieć kogoś pot. (być związanym z kimś) to have somebody, to be involved with somebody- chwalił się, że miał je wszystkie pot. (odbył stosunek) he boasted of having had them all pot.- płacą tak dużo, że mogą mieć każdego they pay so much they can take on a. hire anyone they like6. (znajdować się w jakiejś sytuacji) to have (got) [długi, posadę, połączenie]- mam dobrą komunikację do pracy I’ve got good connections to work- centrum miasta ma dobrą komunikację z przedmieściami there are good connections from the city centre to the suburbs- mieć słuszność a. rację to be right- mieć ciepło/przytulnie to be warm/cosy- owinęła dziecko szalem, żeby miało ciepło she put a scarf round the baby to keep him/her warm- mam daleko/blisko do szkoły I have a long way/I don’t have far to go to school- ty to masz dobrze, nie musisz wstawać o siódmej it’s alright for you, you don’t have to get up at seven (a.m.)- mieliśmy tu wczoraj burzę/śnieżycę we had a storm/snowstorm here yesterday- mamy dziś słoneczną pogodę it’s sunny today- mam dziś kiepski dzień I’m having one of those days (today)- kłopotów z nim miałam co niemiara I’ve had no end of trouble with him- co ja z tobą mam? what am I to do with you?- jest całkiem młoda, chciałaby jeszcze mieć coś z życia she’s still very young, she’d like to get something out of life pot.- (on) haruje od świtu do nocy i co z tego ma? he slaves away from morning to night, and what does he have to show for it?- miał przed sobą kilka godzin marszu he had several hours of walking ahead of a. in front of him- miała przed sobą trudną rozmowę z szefem she had a difficult conversation with the boss ahead of her- mieć przed sobą przyszłość to have a (bright) future ahead of a. before one- miał przed sobą karierę he had a brilliant career ahead of a. in front of him- mieć coś za a. poza sobą to have sth behind one- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him- mam już to wszystko za sobą all that is behind me now- mam co robić, nie nudzę się I’ve got things to do, I don’t sit around- nie mieć gdzie mieszkać/spać to have nowhere to live/sleep- nie mam gdzie przenocować I have nowhere to spend the night- nie mieć kiedy spać/jeść/odpocząć to not have time to sleep/eat/relax- nie mają kiedy w ścianach wiercić, tylko w niedzielę! of course, they have to drill holes in the wall on a Sunday!- mieć czas to have time (coś zrobić to do sth)- nie miałem czasu zająć się twoją sprawą I didn’t have time to deal with your problem- na napisanie wypracowania macie godzinę you have an hour to write the essay- nie miałeś mi tu kogo przyprowadzić!? why did you have to bring him/her/them here (of all people)?!- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia (dużo/mało wiedzieć) to have something/nothing to say (na temat kogoś/czegoś about sb/sth)- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia a. gadania pot. (o decydującym głosie) to have a say/no say- ona nie ma w tej sprawie nic do powiedzenia a. gadania she has no say in the matter- nie mamy już sobie nic więcej do powiedzenia we’ve got nothing more to say to each other- mieć zły/dobry czas Sport to have a poor/good a. fast time- mieć pierwsze/dziesiąte miejsce Sport to come first/tenth, to be in first/tenth place- mam z nią wielką wygodę, sprząta, robi mi zakupy she’s a great help to me: she cleans and does my shopping- nie masz co narzekać you’ve got nothing to complain about- nie masz co się denerwować there’s no reason (for you) to get upset- nie masz czego a. co żałować, film był kiepski you didn’t miss much: the film was hopeless- w domu nie masz co się pokazywać you’d better not show your face at home pot.7. (brać udział) to have [zebranie, koncert, egzamin, próbę]- (on) ma teraz naradę ze swym zastępcą he’s in conference at the moment with his deputy- mieć sprawę a. proces to be on trial (o coś/o zrobienie czegoś for sth/for doing sth)- ma sprawę a. proces o zabójstwo/spowodowanie wypadku samochodowego he’s on trial for murder/causing a car accident8. (ukończyć etap nauki) to have, to hold [dyplom, tytuł]- mieć studia a. wyższe wykształcenie to have completed higher education- mój ojciec miał tylko cztery klasy my father only did four years at school- miał już zawód i mógł rozpocząć samodzielne życie he’d completed his training and could now start his own life- miał dwa fakultety he had graduated in two subjects9. (znaleźć się w określonym miejscu lub czasie) wreszcie mamy stację here’s the station at last- mamy drugi tydzień zimy it’s the second week of winter- którego dziś mamy? what’s the date today?- mamy dziś pierwszy stycznia/poniedziałek it’s January the 1st/Monday today- którą masz godzinę? what time do you make it? pot.; what’s the time by your watch?- mieć kogoś/coś po prawej/lewej stronie to have sb/sth on one’s right/left- miał przed/za sobą dwóch strażników he had a. there were two guards in front of him/behind himⅡ v aux. 1. (dla wyrażenia powinności) macie teraz spać you’re to a. you have to (get off to) sleep now- masz to zrobić natychmiast! you’re to do it right now!- co mam zrobić/jej powiedzieć? what am I (supposed) to do/tell her?- po co się mam wysilać? why should I bother?, why should I make the effort?- masz tego nikomu nie powtarzać! (and) don’t go repeating a. telling it to anyone!- i ja mam w to uwierzyć? and you/they want me to a. I’m supposed to believe that?- mieć coś do zrobienia to have sth to do- ma obowiązek do spełnienia s/he has a duty to perform- mam sprawę do załatwienia I’ve got something to sort out- mamy zaległości do odrobienia we’ve got a backlog of work to catch up on2. (zamiar, przewidywanie) (ona) ma przyjść o drugiej she’s expected (to come) at two- miano zburzyć ich dom their house was to be demolished- samolot miał wylądować w Warszawie, ale… the plane was supposed to land a. have landed in Warsaw, but…- podobno jutro ma być ładna pogoda it’s supposed to be good a. nice weather tomorrow- w pozostałej części kraju ma nadal padać in the rest of the country continuing rain is expected- miała umrzeć w nędzy w wieku czterdziestu lat she was to die in poverty at the age of forty- przyszłość miała pokazać, że się myli subsequent events were to prove him/her wrong- jak się miało okazać as things a. it turned out; as it transpired książk.- i co ja mam z tobą zrobić? what am I (supposed) to do with you?- jeśli mielibyśmy się nie zobaczyć przed twoim wyjazdem, baw się dobrze in case we don’t see each other before you leave, have a good time- niech się stanie, co się ma stać let things happen as they will- właśnie miałem wyjść, kiedy zadzwonił telefon I was just about to leave a. just on the point of leaving when the phone rang- właśnie miałam powiedzieć to samo I was just about to a. just going to say the same thing- czy mam przez to rozumieć, że… am I to understand (by that) that…- mieć coś do sprzedania/zaproponowania to have sth to sell/propose- choćby a. żeby nie wiem co się miało stać, (to)… no matter what happens a. might happen…3. (rezultat) mieć coś zrobione to have sth done- mam już napisaną pracę I’ve already written the essay- miał ukończone wyższe studia he had been to university/college- czy macie załatwione bilety? have you booked/got the tickets?- pieniądze mam dobrze schowane I’ve put the money in a safe place- mam obiecaną podwyżkę I’ve been promised a rise- miał przykazane trzymać język za zębami he was a. he’d been told to keep his mouth shut pot.4. (zdziwienie, rozczarowanie) ja miałbym to powiedzieć? I said that?!- ona miałaby mi się podobać? you think I find her attractive?- miałbyś sumienie to zrobić? could you do (something like) that (with a clear conscience)?- to ma być hotel czterogwiazdkowy? (z dezaprobatą) and you/they call this a. this is supposed to be a four-star hotel?!- ten grubas to miałbym być ja!? (z niedowierzaniem) is this/that fatso really me? pot.- pokazał nam skórę tygrysa, którego miał upolować w Afryce (z powątpiewaniem) he showed us the skin of a tiger, which he is supposed to have killed in AfricaⅢ mieć się 1. (być w stanie, położeniu) to be; (czuć się) to feel, to be- ciotka wyzdrowiała i ma się dobrze auntie has recovered and is doing well- jak się mają twoi rodzice? how are your parents?- jak się masz! (powitanie) how are you?; how’s it going? pot.- mam się dzisiaj lepiej I feel better today- sprawy mają się nieźle things are working out (quite) well- jak się rzeczy mają? how do things stand?- rzecz ma się tak, że… the thing is that…- jak te dwie wersje mają się do siebie? how do the two versions compare?- jak to się ma jedno do drugiego? how do the two compare?- teoria nijak się miała do praktyki the theory was (completely) divorced from practice- A tak się ma do B, jak C do D a. A i B tak się mają do siebie, jak C i D A is to B like C is to D- mieli się do siebie jak dzień do nocy they were like chalk and cheese2. (uważać się za) to think a. consider oneself- mieć się za artystę/człowieka honoru to consider oneself (to be) an artist/a man of honour- miała się za bliską śmierci she thought she was about to a. going to die3. (być bliskim) mieć się ku końcowi to be drawing to a close a. an end- miało się a. dzień miał się ku zachodowi it was getting towards sunset- sytuacja ma się ku lepszemu the situation is looking better- ma się na deszcz it looks like rain- miało się na burzę a storm was brewing, there was thunder in the air- wiedzieć, jak się rzeczy mają to know how things stand a. areⅣ ma Fin. (zapis księgowy) credit- winien i ma debit and credit- zapisać coś po stronie „ma” to enter sth on the credit sideⅤ mam! inter. (przypomniałem sobie) I’ve got it!- (już) mam! mieszkaliśmy na tej samej ulicy! I’ve got it! we used to live in the same street!- mam cię! a. tu cię mam! (złapałem cię, przyłapałem cię) I’ve got you!; got you! pot.- mam cię, już mi nie uciekniesz! got you, you won’t get away now!Ⅵ nie ma być■ ma się rozumieć a. wiedzieć! it a. that goes without saying!- ma się rozumieć, że przyjdę of course I’ll come- on to ma łeb! he’s no fool!- mieć głowę do interesów to have a good head for business- nie mam teraz do tego głowy I don’t want to think about it/that now- mieć kogoś/coś w nosiepot. a. gdzieśeuf. a. w głębokim poważaniueuf. to not care a damn about sb/sth pot.; to not give a monkey’s about sb/sth pot., euf.- mam to wszystko gdzieś! pot. to hell with it all! pot.- mieć kogoś/coś w dupie wulg. to not give a shit a. toss GB about sb/sth wulg.- sie masz! pot. (powitanie) hi! pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|ieć
-
12 odbi|ć
pf — odbi|jać1 impf (odbiję — odbijam) Ⅰ vt 1. Fiz. to reflect [światło, ciepło, dźwięk]- śnieg odbija część promieni słonecznych snow reflects some of the sun’s rays2. (ukazać obraz) [lustro, woda, szkło] to reflect, to mirror [obraz, wizerunek, postać]- ich twarze odbite w tafli wody their faces reflected a. mirrored on (the surface of) water- lustro odbiło jego podobiznę the mirror reflected his image3. Sport (zmienić kierunek) to deflect [strzał, piłkę]; (w tenisie, badmintonie) to return [piłkę, lotkę] 4. (nanieść maszynowo) to print; (powielić) to (make a) copy of; (odcisnąć) to impress- odbić pieczęć na dokumencie to stamp a document, to impress a document with a stamp a. seal- maszyna, która odbija kolorowy wzór na koszulkach a machine which prints a coloured pattern on T-shirts- ślad dłoni odbity w glinie/na piasku an impression of a hand in clay/sand- odbić dokument/stronę na ksero(kopiarce) to xerox® a. photocopy a document/page- ulotki odbijane na powielaczu leaflets printed on a. produced by a duplicating machine5. (otworzyć) to prise [sth] open, to prise open, to pry [sth] open, to pry open US [skrzynię, drzwi]; to open [wieko, pokrywę] 6. (odkruszyć) to chip [sth] off, to chip off [farbę, rdzę, tynk] 7. (uszkodzić części ciała) to injure [nerkę] 8. (uwolnić) to retake, to recapture [miasto, twierdzę]; to rescue [zakładników, jeńca, więźniów] 9 pot. (uwieść) to take away [żonę, kochanka, dziewczynę]- najlepsza przyjaciółka odbiła mi chłopaka my best friend has taken my boyfriend away from me- brat odbił mi dziewczynę w tańcu my brother cut in while I was dancing with a girl10 (odkorkować) to hit hard the bottom of a bottle with the palm of the hand so as to loosen the cork Ⅱ vi 1. (oddalić się od brzegu) [kajak, łódź] to push off; [statek, jacht, załoga] to set sail- wskoczyła do pontonu i pośpiesznie odbiła od brzegu she jumped into a dingy and hurriedly pushed off- nasz statek odbił/odbiliśmy od przystani o zachodzie słońca our ship/we set sail and left the haven at sunset2. (wyładować) to vent, to take [sth] out [gniew, zły humor] (na kimś on sb)- odbijać na kimś swoje niepowodzenia a. porażki to take out one’s frustration on sb3. (skręcić) [kierowca, pojazd] to turn off (od czegoś sth); [droga, trasa] to diverge, to branch off (od czegoś from sth)- od głównej drogi odbiliśmy w prawo we turned off the main road to the right- ulica, przy której mieszkam, odbija od drogi przelotowej the street where I live branches off the main road a. through route4. (odłączyć się) to stray- kilka owiec odbiło od stada a few sheep strayed from the flock5. (o broni) to recoil Ⅲ v imp. 1. pot. (oszaleć) jemu/im odbiło he’s/they’re nuts pot., he’s/they’ve gone round the twist GB pot. 2. pot. (stać się zarozumiałym) odbiło mu/jej he’s/she’s got big-headed a. too big for his/her boots pot. Ⅳ odbić się — odbijać się 1. Fiz. [dźwięk, fale, promieniowanie] to reflect (od czegoś off sth) 2. (ukazać swój obraz) to be mirrored a. reflected- jej twarz odbiła się w lustrze her face was reflected in the mirror3. (uzewnętrznić się) [uczucia, stany] to show, to be noticeable- na jej twarzy odbiło się zadowolenie her face showed satisfaction4. (uderzyć i zmienić kierunek) [piłka, strzał] to rebound (od czegoś from sth); to bounce, to bound (od czegoś off sth)- kamień odbił się od ziemi/ściany i uderzył go w nogę a stone bounced off the ground/wall and hit his leg- piłka odbiła się od słupka i wpadła do bramki the ball rebounded from a post and landed in the goal5. (skoczyć) [osoba, zwierzę] to push with one’s legs (od czegoś against); to push oneself (od czegoś off sth)- chłopak/pies odbił się od ziemi i skoczył w kierunku piłki the boy/dog leapt from the ground and jumped towards the ball- kot odbił się tylnymi łapkami i wskoczył na parapet the cat used its hind legs to spring onto the window sill6. (zostawić ślad) to be impressed- na piasku odbił się ślad stopy a footprint was impressed in the sand7. (wywrzeć wpływ) to affect vt- taki tryb życia odbija się na zdrowiu such a lifestyle affects one’s health- sytuacja na rynku odbija się pozytywnie/negatywnie na nastrojach społeczeństwa the economic situation adversely/favourably affects public opinion8. (oddalić się) to stray, to wander away- na wycieczce odbił od grupy i zabłądził during the excursion he wandered away from the group and got lostⅤ odbić sobie — odbijać sobie (rekompensować) to make up for [straty, brak]- straciliśmy mnóstwo czasu, ale odbijemy to sobie we’ve lost a lot of time, but we’ll make up for it- musiał odbić sobie na sprzedaży zboża to, co stracił na mleku he had to make up a. compensate for the losses in the milk sales by making gains in grain salesⅥ odbić się — odbijać się v imp. (czknąć) mnie/dziecku odbiło się I/the child belchedThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > odbi|ć
-
13 dr|oga
Ⅰ f 1. (z twardą nawierzchnią) road; (bita, leśna, polna) track; (wąska, wiejska) lane- droga asfaltowa/tłuczniowa a tarmac/macadam road- polna droga a cart a. field track, a bypath- boczna droga a byway, a side road- główna droga (w mieście, między miastami) a main road; (przelotowa, krajowa) a trunk road GB, a highway US- droga wyłącznie dla rowerów a cycle track- droga z pierwszeństwem przejazdu/podporządkowana a road with/without right of way- droga gruntowa a dirt road, a track- skrzyżowanie dróg a crossroads- droga publiczna/prywatna/dojazdowa a highway/private road/access a. service road- droga bez przejazdu a blind alley, a cul-de-sac- znak „roboty na drodze” a ‘Roadworks’ sign- droga skręca w lewo the road turns left- droga rozwidla się the road forks- proszę jechać dalej tą drogą i skręcić w lewo przy zrujnowanej stodole go straight ahead and turn left at the derelict barn2. (szlak komunikacyjny) (wodny) waterway; (morski) seaway, sea route; (powietrzny, lotniczy) airway, air route; (lądowy) overland route; (kolejowy) railway GB, railroad US- droga karawanowa a caravan route- podróżować drogą morską/lotniczą/kolejową to travel by sea/by air/by rail- podróżować drogą lądową to travel overland- transportować coś drogą powietrzną to transport sth by air- odkryć nową drogę morską to discover a new sea route3. (kierunek) way; (trasa) route- iść/jechać okrężną drogą to take a circuitous a. roundabout route- nałożyć a. nadrobić drogi to go the long way round- po drodze (na trasie) [odwiedzić, zrobić zakupy, spotkać] on the a. one’s way, along the way; przen. (przy okazji) [nauczyć się, poznać] along the way- po a. w drodze do Dublina on the way a. en route to Dublin- na pocztę jest mi nie po drodze the post office is out of my way- nam było z nim nie po drodze przen. we went our separate ways- pytać kogoś o drogę na dworzec to ask sb the way to the railway station- znać drogę/nie znać drogi (do domu) to know/not know the way home- wskazać komuś drogę to tell a. show sb the way- pomylić drogę to go the wrong way- zgubić drogę to lose one’s a. the way- odnaleźć drogę do domu to find one’s a. the way home- planować drogę ucieczki to plan one’s escape route- droga ewakuacyjna an evacuation route- droga wspinaczkowa Sport a climbing route4. (podróż, wędrówka) way- dzień/kilka godzin drogi od miasta (piechotą) a day’s/several hours’ march away from town; (samochodem) a day’s/several hours’ drive away from town- być w drodze (w podróży) to be on one’s a. the way; [ustawa, premiera] to be in the pipeline przen.- dziecko jest w drodze przen. the baby’s on its way- jedzenie na drogę provisions- ruszać w drogę to set off a. out (on a journey)- być gotowym do drogi to be ready to set off a. out- w drodze powrotnej on the way back- droga tam i z powrotem zajęła nam godzinę the round trip took us an hour- w drogę! (wyruszając) time to go!; (kontynuując) on we go!- szerokiej drogi have a safe journey a. trip!5. (możność poruszania się) zajechać komuś drogę to drive out in front of sb- zastawić/zablokować drogę to block the way a. road, to bar the way- ustąpić komuś drogi to give way to sb- zejść komuś z drogi to get out of sb’s way- odciąć komuś drogę to cut sb off- z drogi! get out of the way!, clear the way!, make way!- droga wolna! (w ruchu publicznym) the road is clear!; (brak niebezpieczeństw) the coast is clear!; (rób jak chcesz) suit yourself!6. (sposób) means; (tryb) channel- droga do (osiągnięcia) celu/zdobycia popularności the means of achieving one’s aims/of gaining popularity- pokątne drogi zdobywania informacji/zarabiania pieniędzy devious ways a. means of obtaining information/earning money- najlepsza droga rozwiązania konfliktu the best way to settle a conflict- mieć przed sobą tylko jedną drogę to have no alternative- mieć przed sobą dwie drogi to have two possibilities a. choices- drogą dyplomatyczną/służbową through (the) diplomatic/official channels- odstąpić od drogi prawnej to settle a case a. dispute out of court- wstąpić na drogę prawną to take legal action- rozstrzygać sprawę drogą polubowną Prawo to settle a case out of court- w drodze przetargu/losowania by tender/drawing lots- w drodze wyjątku as an exception, exceptionally- choroby przenoszone drogą płciową sexually transmitted diseases- drogą radiową over the radio7. (ciąg wydarzeń, los) road, way- na drodze do gospodarki rynkowej on the road to a/the market economy- pomóc komuś w drodze do sławy/sukcesu to help sb on the road to fame/success- ich drogi się rozeszły they have drifted apart8. Fiz., Mat. path Ⅱ drogi plt Med. (moczowe, łzowe, żółciowe) ducts- drogi oddechowe airway- □ droga bita Techn. a surfaced a. paved road- droga hamowania Aut. stopping a. braking distance- droga (do) kołowania Lotn. taxiwayBibl. Via Dolorosa, Way of the Cross ; Relig., Szt. Stations a. way of the Cross ; przen. via dolorosa, trials and tribulations- Droga Mleczna Astron. the Milky Way- droga startowa Lotn. runway- droga żelazna przest. railway, railroad US■ ostatnia droga funeral rites pl a. obsequies pl- być w drodze przen. to be on the way- swoją drogą any way, while we’re about it- tylko kaszlesz, ale swoją drogą mógłbyś pójść do lekarza you’re only coughing, but while you’re about it you could go to the doctor(’s)- być na dobrej/złej drodze to be on the right/wrong track- chadzać a. chodzić własnymi drogami to go one’s own way, to be a lone wolf- sprowadzić a. zwieść kogoś na złą drogę to lead sb astray- zejść na złą drogę to stray from the straight and narrow- zawrócić ze złej drogi to get back on the straight and narrow- szukać drogi/znaleźć drogę do kogoś to try to find/to find a way of making contact with sb- znaleźć się na rozstajnych drogach a. na rozstajach dróg to be at a crossroads- komu w drogę, temu czas time to hit the road a. trail US pot.- nie tędy droga we/you are off a. way off beam pot.; we/you are on the wrong track- wstąpił do piekieł, po drodze mu było przysł. he couldn’t have gone a longer way round- droga do serca mężczyzny wiedzie przez żołądek przysł. the way to a man’s heart is through his stomach przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dr|oga
-
14 rę|ka
Ⅰ f ( Ipl rękami a. rękoma) 1. (dłoń) hand- spracowane ręce work-roughened a. work-worn hands- spocone/lepkie (od potu) ręce sweaty/sticky hands- ręce splamione krwią blood-stained hands- mieć coś w ręku to have sth in one’s hand- chwycić kogoś za rękę to take sb’s hand- wziąć kogoś za rękę to take sb by the hand- trzymać kogoś za rękę to hold sb by the hand- uścisnąć czyjąś rękę to shake sb’s hand- pocałować kogoś w rękę to kiss sb’s hand- chodzić/stawać na rękach to walk/stand on one’s hands- klaskać w ręce to clap one’s hands- oprzeć a. wesprzeć głowę na rękach to prop one’s head on one’s hands- siedział z brodą opartą na ręce he sat with his chin propped on his hand- podłożyć sobie ręce pod głowę to clasp one’s hands behind one’s head- podnieść rękę do góry to put up one’s hand (to answer the question)- posłać komuś ręką całusa to blow a kiss to sb- przekładać coś z ręki do ręki to shift sth from one hand to the other- skaleczyć sobie rękę a. skaleczyć się w rękę to cut one’s hand- skinąć na kogoś ręką to beckon sb- walić ręką w stół to bang the table with one’s fist- wsunąć ręce do kieszeni a. w kieszenie to slide one’s hands into one’s pockets- wyciągnąć a. wyjąć ręce z kieszeni to take one’s hands out of one’s pockets- załamywać ręce to wring one’s hands- zwinąć a. zacisnąć ręce w pięści to clench one’s fists- zakryć usta rękami to cup one’s hands around one’s mouth- złożyć ręce do modlitwy to fold one’s hands in prayer- doręczyć a. oddać coś komuś do rąk własnych to deliver sth to sb personally a. in person- wróżyć komuś z ręki to read sb’s palm- nałożenie rąk laying on of hands, imposition of hands2. (ramię) arm- machać rękami to wave one’s arms (about)- wywijać rękami to flail one’s arms- wykręcić komuś rękę to twist sb’s arm- rozkrzyżować ręce to spread out one’s arms- spleść a. skrzyżować ręce na piersiach to cross one’s arms over one’s chest a. in front of one’s chest- rozkładać bezradnie ręce to spread one’s arms helplessly- wziąć płaszcz na rękę to fling one’s coat over one’s arm- zarzucić komuś ręce na szyję to throw one’s arms around sb’s neck- wziąć kogoś pod rękę to link one’s arm through sb’s3. przen. fachowa/mistrzowska ręka the hand of an expert/master- brak rąk do pracy lack of manpower a. staffⅡ od ręki adv. on the spot- naprawić coś od ręki to fix a. repair sth on the spot- załatwił sprawę od ręki he settled the matter on the spot- rządy silnej ręki strong-arm government- rządzić krajem ciężką a. twardą a. żelazną ręką to rule the country with a heavy hand, to rule the country with a rod of iron- gołymi rękami with one’s bare hands- złapał pstrąga gołymi rękami he caught a trout with his bare hands- zamordowałby ją gołymi rękami he could’ve killed her with his bare hands- na własną rękę on one’s own initiative a. account, off one’s own bat- poszedł tam na własną rękę he went there on his own initiative- wiadomości z pierwszej ręki first-hand information, information straight from the horse’s mouth- towar/wiadomości z drugiej/trzeciej ręki second-hand/third-hand goods/news- kupić coś z drugiej ręki to buy sth second-hand- z pocałowaniem ręki pot. readily, willingly, eagerly- przyjął mój stary płaszcz z pocałowaniem ręki he was only too glad to take my old coat- z ręką na sercu frankly, to be frank, to tell the truth- ręka sprawiedliwości the long arm of the law- bronić się przed czymś rękami i nogami to resist sth with might and main- być komuś na rękę to suit sb- ich wizyta była jej nie na rękę their visit came at an awkward time for her- było to na rękę niektórym politykom it suited certain politicians- być pod ręką to be within reach- być w dobrych rękach to be in good hands- zostawiam cię w dobrych rękach I am leaving you in good hands- być czyjąś prawą ręką to be sb’s right hand- być w czyichś rękach to be in sb’s hands- wszystko jest w ich rękach everything is in their hands- ich los jest w naszych rękach their fate lies in our hands- być/stawać się narzędziem w czyichś rękach to be/become a tool in the hands of sb- dać a. zostawić komuś wolną rękę to give sb carte blanche; to give sb a free hand (co do czegoś in sth)- dać sobie rękę uciąć za kogoś/coś to stand by sb/sth through thick and thin- dałbym sobie rękę uciąć, że to jego widziałem w kinie I’d swear blind it was him I saw at the cinema- rozdawać coś hojną ręką to give sth out unstintingly a. lavishly- grać na cztery ręce to play (piano) duets- walczyć gołymi rękami to fight bare-fisted- iść z kimś ręka w rękę to go hand in hand with sb, to play ball with sb- przychodzić/wracać/odchodzić z gołymi a. pustymi a. próżnymi rękami to come/return/walk away empty-handed- przepraszam, że przychodzę z gołymi rękami so sorry I’m coming up empty-handed- przychodzić/wracać/odchodzić z pełnymi rękami to come/return/leave with one’s hands full, to not come/return/leave empty-handed- pójść komuś na rękę to accommodate sb, to meet sb half-way- jeść komuś z ręki to eat out of sb’s hand- będzie ci jadł z ręki you’ll have him in the palm of your hand- mieć długie ręce (kraść) to have light a. sticky a. itchy fingers; (umieć zaszkodzić) to be able to pull strings- mieć dobrą rękę do roślin to have green fingers- mieć dwie lewe ręce to be all (fingers and) thumbs- mieć dziurawe a. maślane a. gliniane ręce to be all (fingers and) thumbs, to be ham-fisted; to be cack-handed GB pot.- mieć fach w ręku a. mieć w ręku kawałek chleba to have a trade to fall back on- mieć lekką rękę do robienia czegoś to be clever at doing sth- mieć lekką rękę do wydawania pieniędzy to be open-handed, to be reckless in spending money- mieć mocną rękę (energicznie kierować) to have a firm hand; (postępować bezwzględnie) to act firmly- mieć złote ręce to be handy (with one’s fingers)- mieć pełne ręce roboty to have one’s hands full- mieć szczęśliwą rękę do czegoś a. w czymś to be lucky at sth, to be successful at sth- mieć rozwiązane ręce to have a free hand- mieć związane a. skrępowane ręce to have one’s hands tied- mam związane ręce my hands are tied- mieć wszystkie atuty w ręku to hold all the aces- nawinąć się komuś pod rękę pot. to come sb’s way- nie mieć o co rąk zaczepić pot. to be jobless- nie móc ruszyć (ani) ręką, ani nogą pot. to be dead on one’s feet pot., to be worn to a frazzle pot.- nosić kogoś na rękach to think the world of sb, to dote on sb- oddać a. ofiarować komuś rękę to give sb one’s hand in marriage- prosić/ubiegać się/starać się o czyjąś rękę to ask sb’s hand in marriage, to seek sb’s hand- odmówić komuś ręki a. odtrącić czyjąś rękę to refuse to marry sb- odmówiła mu ręki he had been refused her hand- opuścić ręce to give in- nie opuszczaj rąk never say die- zginąć z czyjejś ręki a. z czyichś rąk to die at the hands of sb- patrzeć komuś na ręce to keep an eye on sb- podać komuś a. wyciągnąć do kogoś rękę to offer a. to extend a. to lend a helping hand to sb- możemy sobie podać ręce we are in the same boat; welcome to the club- podnieść rękę na kogoś to raise one’s hand to hit sb, to lift a hand to hit sb- przechodzić przez czyjeś ręce to go a. pass through sb’s hands- przechodzić a. wędrować z rąk do rąk (zmieniać właścicieli) to change hands; (być podawanym) to be passed a. handed round- przemawiać do czyjejś ręki to give sb a backhander- przyjąć kogoś/coś z otwartymi rękami to welcome sb/sth with open arms- przykładać rękę do czegoś to have a hand in sth- robić coś lekką ręką (bez wysiłku) to take sth in one’s stride; (bez zastanowienia) to do sth recklessly, to do sth light-heartedly- siedzieć/czekać z założonymi rękami to stand idly- składać coś w czyjeś ręce to place sth in sb’s able hands- trzymać rękę na pulsie (czegoś) to have one’s finger on the pulse (of sth)- umywać ręce to wash one’s hands- urabiać sobie ręce po łokcie to work one’s fingers to the bone- wpaść w niepowołane ręce to fall into the wrong hands- wyciągnąć rękę do zgody to hold out the olive branch, to make an offer of reconciliation- wyjść z czegoś obronną ręką to come away (completely) unscathed from sth- z najgorszych tarapatów wychodził obronną ręką he would emerge from the worst predicaments unscathed- wytrącić komuś broń z ręki to cut the ground from under sb’s feet- wziąć sprawę w swoje a. we własne ręce to take a matter into one’s own hands- zacierać ręce to rub one’s hands (with satisfaction)- złapać kogoś za rękę to catch sb red-handed a. in the act- żyć z pracy własnych rąk to earn a living- ręka rękę myje (noga nogę wspiera) you scratch my back and I’ll scratch yours- ręce (mi) opadają (na myśl o…) my heart fails (at the thought of…)- ręka mnie/ją świerzbi my/her hand is itching- ręka mnie świerzbi, żeby im wygarbować skórę my hand is itching to give them a good hiding- jak a. jakby ręką odjął as if by magic- migrena mi przeszła, jakby ręką odjął my migraine disappeared a. vanished as if by magic- w twoje/wasze/pana ręce! przest. here’s to you!- ręce przy sobie! (keep your) hands off!- ręce przy sobie, bo będę strzelał! hands off or I’ll shoot you!- niech ręka boska broni! God forbid!- ręka, noga, mózg na ścianie! żart. (jako groźba) watch out or there’ll be murder! a. or I’ll blow your brains out a. or I’ll give you the worksThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rę|ka
-
15 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
16 dobrze
Ⅰ adv. grad. 1. (właściwie, odpowiednio) [zachowywać się, ubierać] well- dobrze utrzymany ogród a well-kept garden- dobrze/lepiej płatna praca a well-/better-paid job- dobrze wychowane dziecko a well-behaved child- dobrze mi radzisz that’s good a. sound advice- dobrze postąpiłeś a. zrobiłeś you did the right thing- chciał dobrze, ale nie wyszło he meant well, but it didn’t work out- lepiej być nie może/mogło things a. it couldn’t be/couldn’t have been better- nie lepiej byłoby poczekać trochę (z tym)? wouldn’t it be better to wait a bit (with that)?- w nowej szkole szło mu całkiem dobrze he was doing quite well in the new school- dobrze ci w zielonym/tej sukience you look good in green/that dress- lepiej/najlepiej jej w niebieskim blue suits her better/best- dobrze wygląda w tym garniturze he looks good in that suit- równie a. zupełnie dobrze mógłby studiować w Paryżu he could just as well study in Paris- dobrze jest mieć inne rozwiązanie w zapasie it’s good a. advisable to have a back-up solution- jeśli dobrze pójdzie if all a. everything goes well- dobrze mówię?pot. am I right?- mieć dobrze w głowie to have one’s head screwed on the right way- nie mieć dobrze w głowie to be not right in the head pot.- najlepiej będzie, jeśli… it’ll be best if…- zrobił to najlepiej jak potrafił he did it as well as a. as best he could2. (umiejętnie) [gotować, śpiewać, grać] well- dobrze skrojony garnitur a well-tailored a. well-cut suit- dobrze się uczyć to be a good student, to do well at school- dobrze się znać na czymś to know quite a bit a. (quite) a lot about sth- wszystko wie/wiedział lepiej he always knows/knew better- mówiła po niemiecku lepiej niż ja a. ode mnie she spoke German better than me3. (dokładnie) [pamiętać] well; [przeczytać] properly, right- dobrze się znamy we know each other well- on dobrze wie, co mu grozi he’s well aware of a. knows very well what could happen to him- dobrze wiesz, o co mi chodzi! you know very well what I mean!- trzeba by dobrze się zastanowić we/you need to think about it (very) carefully4. (zdrowo) [czuć się, wyglądać] well- przeszedł ciężką operację, ale już jest z nim dobrze he underwent a serious operation, but he’s recovered now a. he’s doing well now- urlop dobrze ci zrobi it’ll do you good to have a holiday- poranna gimnastyka dobrze mi robi morning exercise a. a morning workout does me (a power a. world of) good5. (miło) dobrze się bawić to have a good time- dobrze mi tutaj, nigdzie nie idę I’m fine right here, I’m not going anywhere- z nikim mi nie było tak dobrze, jak z tobą nobody ever made me feel as good as you did- tobie to dobrze, nie musisz chodzić do pracy you’re lucky, you don’t have to go to work- gdzie ci będzie lepiej niż tu? where would you be better off than here?6. (pozytywnie) [skończyć się, układać się] well- dobrze usposobiony człowiek a good-natured a. an amenable person- dobrze komuś życzyć to wish sb well- wszyscy wypowiadali się o nim bardzo dobrze everyone spoke very well of him- dobrze jest mieć sąsiadów it’s good to have neighbours- byłoby dobrze, gdyby zechciał się pan nią zająć it would be good if you could take care of her- on się żeni – to dobrze he’s getting married – good for him a. that’s good- uda im się wygrać, to dobrze, nie uda się, to drugie dobrze if they win, all well and good, and if they don’t, then it doesn’t matter a. then too bad- to nie jest dobrze widziane it isn’t done, it’s frowned upon- nie będzie dobrze widziane, jak przyjdziesz bez uprzedzenia it won’t go down (too) well if you turn up without warning- przychodzenie bez uprzedzenia nie jest dobrze widziane it isn’t the done thing a. it’s frowned upon to turn up without warning7. (bez wysiłku) well- bawełnę dobrze się prasuje cotton irons well a. is easy to iron- tę książkę dobrze się czyta this book is a good read, the book reads wellⅡ adv. 1. pot. (bardzo) well pot.- jest dobrze po pierwszej/po północy it’s well past one/after midnight- wstać dobrze przed świtem to get up well before sunrise a. dawn- dobrze się naszukaliśmy tego domu we spent hours trying to find the right house2. Szkol. ocenił pracę na dobrze/dobrze plus a. z plusem/bardzo dobrze he gave the work a B/a B+/an A Ⅲ inter. 1. (zgoda) okay pot., all right- no, dobrze, zgadzam się well, all right, I agree- niech mi pan nie przerywa, dobrze? don’t interrupt me, okay?- jak tylko będę wiedział, zadzwonię, dobrze? I’ll call as soon as I find out, okay?- no dobrze, to nie pójdziemy okay, so we won’t go- no dobrze, (ale) nie musisz tak krzyczeć okay, you don’t have to shout like that- dobrze, dobrze! all right, all right!; okay, okay! pot.- dobrze, dobrze, już idę! okay, okay a. all right, all right, I’m going!/I’m coming- „ile razy mam ci mówić?” – „dobrze, dobrze!” ‘how many times do I have to tell you?’ – ‘okay, okay!’- dobrze, dobrze, zobaczymy, jak ty sobie poradzisziron. yeah, yeah, we’ll just (wait and) see how (well) you do pot., iron.2. (aprobata) good, right- „jak się nazywa stolica Urugwaju?” – „Montevideo” – „dobrze!” ‘what’s the capital of Uruguay?’ – ‘Montevideo’ – ‘right! a. good!’- dobrze, oby tak dalej well done, keep it up3. (przerwanie wypowiedzi) all right; okay pot.- no dobrze, ale pani tak mówi, bo nie chce być szczera all right a. okay, but, you’re saying that because you don’t want to be honest- dobrze, dobrze, pożartowaliśmy, a teraz do rzeczy all right a. okay, we’ve had our joke a. a laugh, let’s get down to business- dobrze już, nie płacz there, there a. there, now, don’t cryⅣ lepiej comp. 1. (raczej) rather- lepiej już wychodź, bo się spóźnisz you’d better go, or you’ll be late- lepiej się zastanów you’d better think about it- powiedzieli mu, żeby się lepiej przyznał they told him he’d better own up a. confess2. pot. (więcej) more- dziesięć lat albo i lepiej a. jak nie lepiej ten years or even more■ dobrze zbudowany well-built- być dobrze z kimś pot. to be on good terms with sb- być z kimś (jak) najlepiej to be the best of friends a. on the best of terms with sb- być z kimś nie najlepiej to not be on very good terms with sb- wyjść na czymś dobrze/lepiej/najlepiej pot. to come off well/better/best out of sth- jest z nią dobrze she’s fine- już jest z nią lepiej she’s feeling better now- było z nią nie najlepiej she wasn’t feeling too good- zrobiło mu się lepiej pot. he felt better- dobrze ci/mu/jej tak pot. it serves you/him/her right- nie ma tak dobrze pot. it doesn’t work like that a. that way, it’s not as simple a. easy as that- lepiej nie mówić pot. it doesn’t bear talking about* * *well; ( przyjmować) warmly, (sprzedać, kupić) at a profitdobrze kogoś przedstawić — to show sb in a favourable (BRIT) lub favorable (US) light
dobrze! — O.K.!, all right!
* * *int.all right!, fine!, OK!adv.1. (= prawidłowo, dokładnie, pozytywnie, umiejętnie, ładnie, zdrowo, życzliwie) well; dobrze ci tak mówić that's easy for you to say; dobrze coś sprzedać sell sth at a profit; dobrze komuś z oczu patrzy sb looks honest, sb looks like a good l. an honest person; dobrze komuś życzyć wish sb well; dobrze mu/ci tak! (it) serves him/you right!; dobrze odżywiony t. euf. well-fed; dobrze płatny well-paid; dobrze poinformowany well-informed; dobrze się bawić have fun, have a good time; dobrze się na czymś znać know sth well, know sth inside out, be knowledgeable about sth; dobrze się uczyć be a good student; dobrze ubrany well-dressed; dobrze wychowany well-mannered, well-behaved, well-brought-up; dobrze wyglądać look good; dobrze znany well-known; dobrze, że... it's a good thing (that)..., fortunately,...; coś komuś dobrze robi sth does sb good; jak l. jeśli wszystko dobrze pójdzie if all l. everything goes well; komuś dobrze poszło (w czymś) sb did well (at l. in sth); komuś się dobrze powodzi sb is well off, sb is doing well; komuś w czymś dobrze ( w stroju) sth suits sb (well), sth looks good on sb; ktoś ma się dobrze sb is (doing) well; wszystko dobre co się dobrze kończy all's well that ends well; znać się dobrze know each other well.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dobrze
-
17 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
18 przed
praep. 1. (w przestrzeni) (naprzeciw) in front of (czymś sth); (nie dochodząc) before (czymś sth)- siedzieć przed lustrem/telewizorem to sit in front of a mirror/the TV- usiądź przede mną sit in front of me- zatrzymać się przed domem to stop before a. in front of a house- uklęknąć przed kimś to kneel before a. in front of sb- skłonić się przed kimś to bow to sb- iść/patrzeć przed siebie to walk/look straight ahead- skręć w lewo przed rondem turn left before the roundabout- samochód podjechał przed kaplicę the car drove up to the chapel- wyszedł przed bramę he came out in front of the gate; (w tym samym kierunku) szła z rękami wyciągniętymi przed siebie she walked with her arms stretched out in front of her- pchała przed sobą wózek (spacerowy) she was pushing a pushchair (along)2. (w kolejności) before- na liście moje nazwisko jest przed twoim my name is before yours on the list- była przed nami w kolejce she was in front of us (in the queue)- nie wpychaj się przed nas don’t push in in front of us- sprawy publiczne stawiał przed innymi he put public affairs before everything else- Rosjanie wysunęli się przed Holendrów the Russians moved ahead of the Dutch3. (wcześniej niż) before- przed śniadaniem/świtem/wojną before breakfast/daybreak/the war- przed południem in the morning- V wiek przed naszą erą the fifth century before Christ a. BC- przyszła przed dwunastą she came before twelve- zdążył wrócić przed zamknięciem bramy he was back before the gate was closed- kilka osób mówiło na ten temat przede mną several people spoke about it before me- nie możesz podjąć tych pieniędzy przed upływem trzech miesięcy you can’t withdraw the money until a period of three months has elapsed- najgorsze jest jeszcze przed nami the worst is yet a. still to come a. still before us- przed czasem ahead of time a. schedule- samolot przyleciał przed czasem the plane arrived ahead of schedule4. (jakiś czas temu) before, earlier- przed godziną/miesiącem/dwoma laty an hour/a month/two years before a. earlier a. ago- przed laty years before a. earlier a. ago- przed chwilą widziałam to na stole I saw it on the table a moment ago5. (obrona) against, from- ochrona przed zimnem/słońcem protection against (the) cold/against sunlight- schronienie przed deszczem shelter from a. against the rain- strach przed kimś/czymś fear of sb/sth- schować się przed słońcem/deszczem to shelter from the sun/rain- ukryć coś przed kimś to hide sth from sb- opędzać się przed komarami to beat off mosquitoes6. (wobec) popisywać się przed gośćmi to show off in front of guests- wystąpić przed pełną salą to appear in front of a. before a full house- pochylić głowę przed kimś to bow to sb- wyżalać się przed kimś to pour out one’s troubles a. one’s heart to sb- niczego przede mną nie ukryjesz you can’t hide anything from me- został postawiony przed Trybunałem Stanu he was brought before the State Tribunal- przed sądem odbywa się sprawa o ustalenie ojcostwa a paternity case is in progress in court* * *1. prep +instr1) ( miejsce) in front of2) ( czas) beforeprzed obiadem/wojną — before dinner/the war
3) ( w obronie przed)przed chorobą/zimnem — against disease/cold
uciekać/chronić się przed czymś — to flee/shelter from sth
4) ( wobec)2. prep +acc( kierunek)* * *prep.1. + Ins. ( miejsce) in front of, outside; przed kimś/czymś in front of sb/sth; spotkamy się przed bankiem I'll meet you outside the bank; stał przed domem he stood in front of the house; karetka jechała przed nami ambulance was going in front of us; ogródek przed domem front garden; prosto przed siebie straight ahead; stawić się przed (sądem, komisją itp.) appear before l. in front of.2. ( moment) before, ahead of; przed południem before midday, in the morning, a.m., ante meridiem; przed końcem miesiąca by the end of the month; przed zapadnięciem zmroku before (it gets) dark; przed świętami before holidays; przed chwilą a while l. moment ago; przed czasem ahead of time, in good time; ( o porodzie) preterm; samolot przyleciał przed czasem plane arrived ahead of schedule; krótko przed shortly before; przed czterdziestką ( o wieku) on the right side of forty l. the hill, approaching forty; przed oczyma duszy in one's mind's eye.3. ( okres) ago, before; przed trzema godzinami three hours ago; przed dwoma miesiącami two months ago; przed laty years ago; przed upływem tygodnia before the week is over; na długo przed czymś long before; coś nie ma przed sobą przyszłości there's no future in sth; przed Chrystusem before Christ, B.C., before the Christian l. Common Era.4. ( obrona) against, from; uciekał przed policją he was fleeing from the police; bronił się przed ciosami napastnika he defended himself from his rival's blows; chronić kogoś przed czymś protect sb against sth, keep sb from sth; schronienie przed deszczem shelter from the rain; strach przed czymś fear of sth.5. ( ocena) to, before; popisywał się przed dziewczyną he showed off to impress the girl; wyżaliła się przed przyjaciółką she complained to her (girl)friend; nic przede mną nie ukrywasz? you're not hiding anything from me, are you?6. (= kolejność) before, above, previous to; przybiegł na metę przed faworytami he came to the finish line before the favorites, he finished before the favorites; dała jej pierwszeństwo przed innymi he gave her priority over the others; przede wszystkim first of all, first and foremost, above all; daleko przed kimś way ahead of sb; mam to jeszcze przed sobą ( w przyszłości) it's still ahead of me.7. (= szacunek) to, before; chylić głowę przed autorytetem bow one's head to l. before sb; chylić czoła przed kimś take one's hat off to sb; być odpowiedzialnym przed kimś be responsible to sb; przed Bogiem before God.8. + Acc. (= kierunek) before; wyjść przed dom go out; ciężarówka wysunęła się przede mnie truck passed me; patrzyć przed siebie look straight ahead; iść przed siebie walk straight on; roztoczył się przed nami piękny widok beautiful view opened before us; iść/jechać przed kimś go/drive before l. ahead of sb; być dopuszczonym przed czyjeś oblicze be admitted to sb's presence; przed obliczem in the presence; zanieść prośbę przed majestat króla present a request to the king.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przed
-
19 gł|owa
f 1. (część ciała) head- pokiwać głową to nod (one’s head)- pokręcić a. potrząsnąć głową to shake one’s head- pochylać głowę to bow one’s head- podnosić głowę to raise one’s head; przen. to rebel, to revolt- ból głowy a headache- cierpieć na ból głowy to have a headache- głowa mi/jej pęka a. puchnie od hałasu/waszego gadania all the noise/your chatter is giving me/her a splitting headache- włożyć czapkę na głowę to put a cap on- chodzić z gołą a. odkrytą głową to go bareheaded- głową naprzód [upaść, skoczyć] headlong, head first- od stóp do głów from head to toe a. foot- zmierzyć kogoś wzrokiem od stóp do głów to look sb up and down, to look sb over from head to foot- ubrana na czerwono od stóp do głów dressed in red from head to toe- przerastać kogoś o głowę (być wyższym) to be a head taller than sb; przen. to be head and shoulders above sb- głowa ci/mu się kiwała (ze zmęczenia) you were/he was nodding off; (od alkoholu) you were/he was tipsy- krew uderzyła mu/jej do głowy the blood rushed to his/her head- kręciło się jej/mi w głowie she/I felt dizzy, her/my head was spinning- szumiało mu w głowie his head was spinning a. whirling- leje mi się na głowę my roof leaks- (mieć) dach nad głową (to have) a roof over one’s head2. (umysł) head, mind- z głowy (z pamięci, bez sprawdzania) from memory- chodzi mi po głowie myśl a. pomysł, żeby zmienić pracę I’ve been toying with the idea of changing jobs- siedzieć komuś w głowie [myśl, wydarzenie] to be on sb’s mind, to weigh on sb’s mind- ten problem od tygodnia siedzi mi w głowie I haven’t been able to get my mind off the problem all week- nie mieścić się komuś w głowie to be unbelievable a. incredible, to boggle sb’s mind- nie mieści mi się w głowie, jak mogłeś zapomnieć o jej urodzinach I can’t believe you forgot her birthday- nie postać komuś w głowie [myśl, pomysł] to not occur to sb, to not enter sb’s mind a. head- nawet w głowie mi nie postało, żeby się jej sprzeciwiać it never even occured to me to contradict her- nic mi nie przychodzi do głowy nothing comes to mind, I can’t think of anything- nie przyszło jej do głowy, żeby do niego zadzwonić a. że powinna do niego zadzwonić it didn’t occur to her to phone him a. that she ought to phone him- przelecieć a. przemknąć komuś przez głowę [myśl, pomysł] to cross sb’s mind- przeleciało a. przemknęło mu przez głowę, żeby do nich napisać the idea of writing to them crossed his mind- wchodzić/nie wchodzić komuś do głowy [nauka, przedmiot szkolny] to come/to not come easily to sb- daty zawsze łatwo wchodziły jej do głowy she’s always had a good head for dates- języki obce łatwo wchodzą mu do głowy he picks up foreign languages easily, foreign languages come easily to him- matematyka w ogóle nie wchodzi mi do głowy I have no head for maths- wylecieć komuś z głowy to slip sb’s mind- wszystko, czego się uczyłem, na egzaminie wyleciało mi z głowy I’d studied really hard, but during the exam my mind went blank, everything that I’d learned went out of my head during the exam- wyleciało mi z głowy, że miałam pojechać po niego na lotnisko I was supposed to pick him up at the airport but it completely slipped my mind- kłaść a. pakować coś komuś łopatą do głowy to cram sth into sb’s head- miałam/miał/miała pustkę w głowie my/his/her mind went blank- mieć mętlik w głowie to be all mixed up- moja w tym głowa, żeby… it’s up to me to…- mieć coś z głową to be off one’s head- mieć dobrze w głowie to be sensible- mieć głowę do czegoś to have a (good) head for sth [matematyki, interesów]- mieć głowę zajętą czymś/kimś to be preoccupied with sth/sb- mieć spokojną głowę to have nothing to worry about- mieć wolną głowę to have a clear head a. mind- nabić a. zaprzątnąć sobie głowę czymś to stuff one’s head with sth- nie mam teraz głowy do tego I’ve got too many other things on my mind to think about that right now- robić coś z głową/bez głowy to use/to not use one’s head a. one’s common sense when doing sth- wyjazd na wycieczkę zaplanowany z głową/zupełnie bez głowy a well-/thoughtlessly planned trip- zaświtać komuś w głowie [myśl, pomysł] to dawn on sb- już mi coś zaczęło świtać w głowie I was beginning to get the idea- rozjaśniło mi/mu się w głowie it became clearer to me/him- po rozmowie z matką rozjaśniło mi się w głowie talking to a. with my mother helped me sort it all out- tracić głowę pot. to lose one’s head3. (człowiek inteligentny) brain pot.- człowiek z głową a man/woman with a good head on his/her shoulders- mądra głowa a brain pot.- jej siostra to tęga a. mądra głowa her sister is a real brain- z tego matematyka to nie lada głowa this mathematician is a real brain4. (fryzura) hair(cut), hairstyle- modnie uczesana głowa a fashionable hairstyle- miała głowę prosto od fryzjera she’d just had her hair done- zrób coś z tą głową, wyglądasz jak czupiradło do something with your hair, you look a fright5. (w wyliczeniach) na głowę a. od głowy each, per person- do zapłacenia jest 100 zł na głowę a. od głowy it costs 100 zlotys each a. per person- dochód na głowę mieszkańca per capita income- spożycie alkoholu na głowę mieszkańca per capita alcohol consumption6. (przywódca) head- głowa rodziny the head of the family- koronowane głowy crowned heads- głowa państwa Polit. the head of state- głowa kościoła anglikańskiego/(rzymsko)katolickiego Relig. the head of the Anglican/(Roman) Catholic church- łamać sobie głowę nad czymś pot. to puzzle over sth, to chew sth over- łamać sobie głowę czymś to (w)rack a. cudgel one’s brain(s) about sth, to chew sth over- mieć na tyle oleju w głowie, żeby… pot. to have the wit(s) a. the brains a. the sense to… pot.- zawracać komuś głowę to bug sb pot.; to bother a. pester sb- suszyć komuś głowę to nag sb- przewracać komuś w głowie [zaszczyty, pochlebstwa, sukcesy] to go to sb’s head- mieć coś/kogoś z głowy pot. (pozbyć się) to get rid of sb/sth; (załatwić sprawę) to get sth out of the way a. over (and done) with pot.- wybij sobie z głowy wakacje za granicą you can just forget about going abroad for the holidays pot.- wybić coś komuś z głowy pot. to put sb off sth- muszę mu wybić z głowy ten pomysł I have to put him off that idea- wziąć sobie kogoś/coś na głowę pot. to take sb/sth on one’s shoulders- siedzieć komuś na głowie pot. to stay with sb- rodzina z Kanady siedzi mi na głowie od miesiąca I’ve had relatives from Canada on my hands all month pot.- zwalić się komuś na głowę pot. to descend on sb- mieć z kimś/czymś urwanie głowy pot. to have one’s hands full with sb/sth pot.- w domu było urwanie głowy there was bedlam in the house- zachodzę w głowę, gdzie mogłam wsadzić paszport/zostawić teczkę I’m going nuts trying to figure out where I could’ve put my passport/left my briefcase- mieć głowę na karku a. nie od parady to have one’s head screwed on right a. screwed the right way, to have a good head on one’s shoulders- przewyższać kogoś o głowę to be head and shoulders above sb- (po)bić kogoś na głowę to outdo sb; to run a. make rings (a)round sb pot.- konkurencja bije nas na głowę pod względem liczby sprzedanych egzemplarzy/kontroli jakości the competition is running rings around us in terms of sales/quality control- mieć mocną/słabą głowę to have/to not have a strong head (for alcohol), to hold/to not hold (one’s) liquor well- iść a. uderzać komuś do głowy [alkohol] to go (straight) to sb’s head- kurzyło mu się z głowy he was drunk- dać głowę (stracić życie) to lose one’s life- głowę dam, że… I’m positive a. absolutely certain (that)…- skrócić kogoś o głowę a. uciąć komuś głowę to behead sb- nadstawiać głowy a. głowę to risk one’s neck- odpowiadać a. ręczyć głową za kogoś/coś to stick one’s neck out for sb/sth- naznaczyć cenę na czyjąś głowę to put a price on sb’s head- chodzić z głową w chmurach to have one’s head in the clouds- chować głowę w piasek to bury one’s head in the sand- wisieć (komuś) nad głową to be hanging over sb a. over sb’s head- nosić głowę wysoko to hold up one’s head a. to hold one’s head (up) high- rwać a. drzeć włosy z głowy to tear one’s hair out- schylać a. pochylać głowę przed kimś to bow (down) before sb- stawać na głowie (żeby coś zrobić) pot. to bend over backwards (to do sth), to break one’s neck (to do sth)- tłuc a. walić głową o mur to beat a. bang one’s head against the wall a. against a brick wall- ukręcić czemuś głowę pot. to hush sth up [sprawie, aferze]; to nip sth in the bud [plotce]- wchodzić komuś na głowę pot. to walk all over sb- wylać komuś kubeł zimnej wody na głowę pot. to bring sb (back) down to earth- wziąć kogoś za głowę pot. to take sb in hand- włos ci/mu z głowy nie spadnie it won’t harm a hair on your/his head- włos się mi/jej na głowie jeży (od czegoś) sth makes my/her hair stand on end, sth makes my/her hair curl- życie a. los nie głaszcze go/jej po głowie he/she doesn’t have an easy life- spokojna głowa not to worry pot.; don’t worry- spokojna głowa, zdążymy don’t worry, we’ll be on time- niech cię o to głowa nie boli that’s not your problem, don’t worry about it- głowa do góry! chin up!, cheer up!- marzenie ściętej głowy a pipe dream- czapki z głów! hats off!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gł|owa
-
20 bieg
Ⅰ m (G biegu) 1. (osoby, zwierzęcia) run, running U- poranny bieg a morning run- szybki/forsowny bieg a fast/tiring run- zdyszany od biegu a. po biegu breathless from running- puścić się biegiem to set off at a run/trot- poruszać się szybkim biegiem to run fast- zwolnić/przyspieszyć bieg a. biegu to slow down/speed up- poderwać żołnierzy do biegu to get soldiers on the move- w pełnym biegu in full flight2. (pojazdu) pociąg zwolnił/przyspieszył bieg a. bieguthe train slowed down/gained speed- wyskoczyć/wysiąść w biegu (z autobusu/tramwaju/pociągu) to jump off/get off a moving bus/tram/train3. Sport (w lekkoatletyce) race, run; (w narciarstwie) race; (w jeździectwie) race- bieg sztafetowy a relay race- bieg przez płotki a hurdle race, the hurdles- bieg z przeszkodami an obstacle race- bieg na przełaj a cross-country race- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint, the 100-meter dash US- bieg po zdrowie pot. a fitness run4. Techn. gear- bieg wsteczny reverse gear- jechać na drugim/trzecim biegu to drive in second/third gear- wrzucić drugi/trzeci bieg pot. to get a. shift into second/third gear- przerzucić biegi to change gear- włączać biegi to get into gear- zmieniać biegi to change gear- zmiana biegów a gear change- zredukować bieg to change down GB, to shift down US5. (nurt) course, reaches pl- w górnym/dolnym biegu rzeki in the upper/lower reaches of the river- iść z biegiem rzeki to go downstream a. downriver6. książk. (ciąg wydarzeń) course- bieg historii the course of history- naturalny/zwykły bieg rzeczy the natural/usual course of events- z biegiem lat a. czasu over the course of the years, in a. over the course of timeⅡ biegiem adv. pot. in a hurry; at a. on the double pot.- posprzątaj tu, ale biegiem get this cleared up, and be quick a. look sharp about it pot.Ⅲ w biegu adv. pot. on the run pot.- ubierał się/jadł śniadanie w biegu he (got) dressed/ate breakfast on the run- □ bieg jałowy Techn. neutral- bieg zjazdowy Sport downhill race■ nadać bieg sprawie (w sądzie, urzędzie) to set the wheels in motion- zostawić sprawy własnemu biegowi a. biegowi zdarzeń to let matters take their own course* * *run; (zdarzeń, rzeki) course; MOT, TECH gearbieg przez płotki — SPORT hurdles (pl)
z biegiem czasu — in the course of time, in time
pierwszy/wsteczny bieg — first/reverse gear
* * *mi1. (= szybkie posuwanie się naprzód) run, running; biegiem at a run; running; biegiem marsz! wojsk. quick march!2. sport (running) race, run; bieg krótkodystansowy sprint; bieg średniodystansowy/długodystansowy middle-distance/long-distant race l. run; bieg maratoński marathon; bieg sztafetowy relay race; bieg przez płotki hurdle race; bieg przełajowy cross-country race; biegi narciarskie cross-country skiing.3. jeźdz. race, horserace.5. (= ruch) running, movement, motion; bieg jałowy techn. idling, ticking over.6. (= prąd rzeczny) current; z biegiem rzeki downstream.7. (= trasa) course; dolny/górny bieg rzeki the lower/upper course of a river.8. (= dzianie się) bieg historii/wydarzeń/spraw the course of history/events/things; z biegiem lat/czasu with the passing of years/time; nadać czemuś bieg set sth in motion.9. mot., techn. gear; zmieniać biegi change gear; pierwszy/drugi/trzeci bieg the first/second/third gear; wsteczny bieg the reverse gear; skrzynia biegów gearbox; automatyczna skrzynia biegów automatic transmission.10. bud. ( odcinek schodów) flight.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bieg
См. также в других словарях:
take time off — verb take time off from work; stop working temporarily (Freq. 1) • Syn: ↑take off • Hypernyms: ↑interrupt, ↑disrupt, ↑break up, ↑cut off • Verb Frames … Useful english dictionary
take time off — See: TIME OFF; Compare: DAY OFF … Dictionary of American idioms
take time off — See: TIME OFF; Compare: DAY OFF … Dictionary of American idioms
take\ time\ off — See: time off; Compare: day off … Словарь американских идиом
take time off — take a break … English contemporary dictionary
take time off — Temporarily cease working … A concise dictionary of English slang
time off in lieu — UK US noun [U] UK (US compensatory time) HR ► time that an employee who has worked extra hours may take off from work: »Our workers take time off in lieu rather than accumulate high earnings on overtime … Financial and business terms
time off — n [U] time when you are officially allowed not to be at work or studying take/have/get etc time off ▪ Have you ever had to take time off for health reasons? … Dictionary of contemporary English
take something off — take (something) off to not work at your job for a period of time. I ve decided to take next semester off and travel and write. Jim needs to take off for a little while … New idioms dictionary
time off — noun a time period when you are not required to work (Freq. 4) he requested time off to attend his grandmother s funeral • Ant: ↑work time • Hypernyms: ↑time period, ↑period of time, ↑period … Useful english dictionary
take sth off — UK US take sth off Phrasal Verb with take({{}}/teɪk/ verb [T] (took, taken) ► WORKPLACE to have a period of time away from work: »After the business trip she took a few days off. »I am definitely looking forward to taking some time off. ► FINANCE … Financial and business terms